ZUTPHEN - “Zolang wij hen gedenken, verrijken zij ons leven”, benadrukt Henk G. Teeuwen. En daarom schreef hij met grote zorgvuldigheid de portretten van de Joodse patiënten die in april 1943 werden weggevoerd uit het Oude en Nieuwe Gasthuis in Zutphen naar vernietigingskamp Sobibor. Dit boek, Het verhaal van de 20 namen, Over Joodse psychiatrische patiënten die uit het Oude en Nieuwe Gasthuis zijn weggevoerd, is een initiatief van de Stichting Herdenkingen Tweede Wereldoorlog Warnsveld. Het is verschenen als deel 5 in de reeks Zutphense Erfgoedpublicaties van het Erfgoedcentrum Zutphen en uitgegeven door Achterhoek Uitgevers.
Op 8 april 1943 kwamen de Duitsers naar psychiatrische inrichting het Groot Graffel in Warnsveld. Ze dreven de Joodse patiënten in een vrachtwagen die gereed stond achter het hoofdgebouw. Merendeels oude, vaak verwarde mensen. Afhankelijk van de zorg van anderen. Enkele dagen daarvoor moesten zes andere Joodse patiënten het Binnengesticht van het Oude en Nieuwe Gasthuis in Zutphen verlaten. Twee weken later was niemand van hen nog in leven. Eén stierf aan haar verwondingen die ze onderweg had opgelopen; de anderen werden in Sobibor wreed vermoord, als ze al niet tijdens het dagenlange transport waren gestorven. Aan de Oude Gasthuispoort op het terrein van het Groot Graffel, het huidige GGnet, herinnert een plaquette aan deze twintig patiënten die destijds werden weggevoerd. Dit boek vertelt het verhaal achter al die namen tegen de achtergrond van de geschiedenis van Het Oude en Nieuwe Gasthuis en van wat zich in de oorlogsjaren in Nederlandse psychiatrische inrichtingen voltrok.
82 jaar later
Op dezelfde plek werd afgelopen dinsdag, precies 82 jaar later, het boek gepresenteerd. De bijeenkomst was geladen met betekenisvolle momenten van herinnering. Het programma werd geopend met een welkomstwoord door Ineke Hissink, voorzitter van de Stichting Herdenkingen Tweede Wereldoorlog Warnsveld. Daarna sprak Jochanan Huijser namens de Raad van Bestuur van GGNet, gevolgd door een reflectie van John Stienen over het onderzoek naar de twintig patiënten. Henk Teeuwen, predikant en auteur van Het verhaal van de 20 namen, hield een beschouwende en betekenisvolle toespraak over de inhoud van het boek. Zijn woorden waren doordacht en uitnodigend, en moedigden de aanwezigen aan om de verhalen van de slachtoffers actief in hun herinnering te bewaren en door te geven aan toekomstige generaties. Daarna overhandigde hij het eerste exemplaar van het boek aan Rob Lezer, voorzitter van de Nederlands Israëlitische Gemeente De Stedendriehoek.
De bijeenkomst ging verder bij de plaquette aan de Oude Gasthuispoort. Henk Mulder van de stichting las de twintig namen van de slachtoffers voor en opperrabijn Binyomin Jacobs sprak het gedachtenisgebed uit. Na een moment van stilte speelde violiste Lise Kokke muziek uit de film Schindler’s List en werden er bloemen gelegd ter nagedachtenis aan de twintig slachtoffers.
Het verhaal van de 20 namen, Over Joodse psychiatrische patiënten die uit het Oude en Nieuwe Gasthuis zijn weggevoerd is mede tot stand gekomen dankzij bijdragen van het Cultuurfonds, Dorpsraad Warnsveld, GGNet, Historische Vereniging Zutphen, Lionsclub Zutphen, Stichting A.E Abersonfonds, Stichting BOG, Stichting Historia Medicinae en het VFonds.
Het boek is te koop in de lokale boekwinkels en te bestellen bij AchterhoekUitgevers.nl voor 24,95 euro.
Op woensdagmiddag 23 april is in boekhandel The Readshop op de Dreiumme ook een presentatie. Deze presentatie begint om 16.00 uur. De toegang is gratis.
Groetjes lente 2025
Ik heb vanmorgen geluisterd naar de uitzending van Ruud Kuijpers Ik heb ervan genoten!
Liefs van je zus Nancy
Succes met de Muziek
DJ en Tekstschrijver Muziek Single.s Danny van Strien Ik heb Geleefd Dan ben je Beroemd
Vriendel...
Robin Bakker is een veelzijdige radiomaker die zijn luisteraars elke keer weet te verrassen met z...
LANDGAAF - De winnaar van de Pinkpop Cover Contest 2025 is bekend! Na een spannende selectie uit 62 inzendingen heeft de vakjury unaniem gekozen voor het duo Rosemarie & Mirthe. Hun krachtige mashup-cover van Olivia Rodrigo wist zowel muzikaal als creatief het meest te overtuigen. Daarme...
ARNHEM - Met succes is een innovatieve methode getest om PFAS-verontreinigde klei om te zetten in schone bakstenen. Het bedrijf Claybens voerde de pilot uit in samenwerking met onder andere provincie Gelderland en de gemeente Doetinchem. De uitkomst biedt een duurzaam alternatief voor het storten...
UTRECHT - Inwoners van Brabant kunnen vanaf vandaag stemmen op welke maatschappelijke organisatie een Appeltje van Oranje verdiend. De Brabantse organisaties Stichting Ronde Tafelhuis Tilburg en Netwerk Aandacht voor Ouderen Helmond zijn kanshebbers. Samen met 48 andere organisaties zitten zij bi...