Luister mee:
  • ITUNES
  • REALPLAYER
  • WINDOWS MEDIA PLAYER
  • WINAMP
Programma van vandaag

Fries uit 1593 terug in Wijnhuis Zutphen

Geschreven: 20-12-2023
Fries uit 1593 terug in Wijnhuis Zutphen

Na 160 jaar keerde afgelopen week een zandstenen ornament (een fries) van een grote haard van het oude Wijnhuis in Zutphen terug op zijn plek. Bij de nieuwbouw van het Wijnhuis in 1863 werd een monumentale oude haard gesloopt en de onderdelen werden bewaard: een rijkversierd fries met stadswapen en teksten binnen een cartouche. De haard was het pronkstuk van Zutphens belangrijkste herberg, waar het toenmalige stadsbestuur veel bijeen kwam en waar men belangrijke gasten ontving. Het was bovendien ook een waag waar handelsgoederen werden gekeurd.

Zutphen had er twintig jaar oorlogsellende opzitten toen prins Maurits de stad in 1591 veroverde en aan Staatse (Nederlandse) zijde bracht. Veel gebouwen, waaronder het Wijnhuis, waren ernstig in verval geraakt. Het stadsbestuur gaf opdracht tot een renovatie. Blijkbaar maakte de haard er deel van uit want het rechter cartouche draagt het jaartal 1593. 

Propaganda
Links en recht van het stadswapen staan twee Latijnse teksten. Links: concordia res parvae crescunt, en rechts: discordia maximae dilabuntur. Vrij vertaald betekent het ‘door eendracht wordt het kleine sterk’ en ‘door tweedracht wordt het grote zwak’. Dit slaat op de eendrachtige samenwerking van de provincies van de piepjonge Nederlandse Republiek tegen het machtige Spanje. Het werd de lijfspreuk van de Nederlandse Republiek. Zutphen maakte er vanaf 1591 deel van uit en zo stond de renovatie van het Wijnhuis in het teken van de propaganda van het nieuwe Staatgezinde stadsbestuur.
Links staat verder: ANNO DNI (anno domini: in het jaar des heren) en rechts het jaartal 1593.

De steen kwam, met de overige onderdelen van de haard, na omzwervingen in de collectie van het Stedelijk Museum Zutphen. De andere onderdelen (consoles) overleefden de museumbrand van 1945 niet. Het fries wel en het kwam in het naoorlogse museum te hangen. 

Terug in het stadsbeeld
Na de herhuisvesting van Musea Zutphen in 2016 was er geen plaats meer voor het stuk in de vaste opstelling. Dat gold voor meer historische bouwfragmenten en gevelstenen. Vorig jaar is besloten om een deel van de stenen weer een plek te geven in het stadsbeeld waar de stenen vandaan komen, mits die gebouwen of plekken nog bestaan. Wethouder Sjoerd Wannet: “De binnenstad is al het decor en gezicht van ons erfgoed. Met het terugplaatsen van dit fries maken wij dat decor nog rijker en dat in de juiste historische context.” 

Het haardfries van het Wijnhuis is de afgelopen maanden gerestaureerd (het was in drie stukken gebroken) en opgehangen tegen de Wijnhuistoren in Het Clockhuys. Dat is de ruimte waar de 

Rivierenland Radio is in Zutphen te ontvangen via 1395 kHz. AM (alleen werkdagen), onze app, deze site en in Zuidoost Brabant via Dab


Plaats een reactie

* = verplicht veld

Reacties

Nog geen reacties Geen datum
Nog geen reacties geplaatst
NU AAN HET AFSPELEN
Het gastenboek
Jan van Kranen zegt:
27 Sep - 16:18

Leuk jullie middengolf zender . is er weer wat te luisteren op mijn oude middengolf radio

Fiona zegt:
16 Jun - 16:01

Wat interessant dat jullie ook berichten uit Zutphen delen! Dank!

XRumer23Cam zegt:
12 Jun - 13:59

Hey people!!!!!
Good mood and good luck to everyone!!!!!

DJ: Andries Korthuis
Andries Korthuis
Andries Korthuis
Laatste berichten
Freek de Jonge terug met nieuwe voorstelling als de oude Freek

OSS - Goed nieuws voor cabaretliefhebbers in Oss: Freek de Jonge keert terug naar theater De Lievekamp met een nieuwe voorstelling. Eerder leek het erop dat Freek zijn geplande theatertour niet zou spelen, maar na zijn boekpresentatie in juni van dit jaar gaf zijn publiek hem tóch weer het...

Gelderse Staten stellen profielschets commissaris vast op maandag 14 oktober

ARNHEM - Provinciale Staten komen op maandag 14 oktober om 18.15 uur bijeen om de profielschets voor de nieuwe Gelderse commissaris van de Koning vast te stellen. Dat doen zij tijdens een bijzondere Statenvergadering. Judith Uitermark, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK),...

Meidagen 1940 Engeland geïrriteerd Frankrijk verbijsterd Hitler woedend

HEUSDEN - Op dinsdag 29 oktober verzorgt de heemkundekring Onsenoort in samenwerking met de bibliotheek van Vlijmen een lezing over de inval van de Duitsers in ons land in mei 1940.

Brabant was bij de inval van de Duitsers in mei 1940 hét scharnierpunt in de strijd tussen de Fran...